Fot. Karolina Szostak

W dniach 6-7 października 2023 roku odbyła się VIII Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Stanisławów i Ziemia Stanisławowska”. Naukowcy z Polski i Ukrainy skupili się na temacie: „Wielcy” ludzie z „małego” miasta. Stanisławów i Ziemia Stanisławowska mieszkańcami na karty historii wpisana. Ponad 20 prelegentów przedstawiło życiorysy i osiągnięcia wybitnych postaci, które swoją działalnością w różnych dziedzinach rozsławiły te tereny.

„W tym roku prelegenci rozmawiali o tym, co jest trzonem historii naszego miasta – o ludziach. Ludzie zawsze są ważni, a jeżeli chodzi o Stanisławów, to zasłużonych dla jego historii i rozwoju było bardzo dużo. Zarówno Polaków, jak i Ukraińców, a także przedstawicieli innych narodowości. Wśród referatów pojawiły się ciekawe biografie osób ze świata polityki, administracji czy kultury” – powiedziała Maria Osidacz, dyrektor Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano-Frankiwsku.

Fot. Karolina Szostak

Badacze zaprezentowali najciekawsze karty z biografii między innymi hetmana wielkiego koronnego Józefa Potockiego, który był drugim z budowniczych Stanisławowa; hrabiny Karoliny Lanckorońskiej, która w okresie II wojny światowej była przesłuchiwana przez szefa miejscowego gestapo Hansa Krügera, a później osadzona w obozie Ravensbrück. Historycy przedstawili również sylwetki krajoznawcy Leona Orła i dziennikarza Tadeusza Olszańskiego, którzy odeszli do wieczności w niedawnym czasie, a byli wiernymi synami swojego miasta.

„Przypomniały mi się słowa, że nie ma historii, są tylko biografie, gdyż historię tworzą ludzie. Występy były ciekawe, dotyczyły postaci z różnych okresów historycznych. Jak zawsze, była miła atmosfera, znajomi ludzie, szczera i otwarta rozmowa. Dla naukowców kontakty i wzajemne postrzeganie jest ważne. Najpiękniejsze jest to, że Konferencja stała się już regularną” – mówił dr Petro Hawryłyszyn z Przykarpackiego Uniwersytetu Narodowego im. Wasyla Stefanyka.

Fot. Karolina Szostak 

Głównym celem Międzynarodowej Konferencji Naukowej „Stanisławów i Ziemia Stanisławowska” jest promocja historii miasta i związanego z nim terenu. Inicjatywa służy wzajemnemu zbliżeniu, otwartemu dialogowi historycznemu oraz odkrywaniu wspólnych kart przeszłości. Już po raz czwarty Konferencja odbyła się w trybie online, pierwotnie na przekór pandemii, a teraz – pełnoskalowej wojnie na Ukrainie.

„Tego typu inicjatywy powinny się odbywać, normalizując tę wojenną sytuację. Oprócz współpracy politycznej, militarnej i charytatywnej, ważne jest nie zapominać o tych płaszczyznach, na których bazowano współpracę polsko-ukraińską przed wybuchem pełnoskalowej wojny. To, że Konferencja się odbyła, jest zasługą wielu osób, którzy z wielką uporczywością dążyli do tego, żeby ta wymiana naukowa nie ustawała” – powiedział dr Mariusz Kardas z Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni.

Fot. Karolina Szostak

W przyszłym roku planowany jest powrót do stacjonarnego trybu Konferencji oraz pracy nad wspólną polsko-ukraińską monografią miasta. Organizatorami inicjatywy od lat występują: Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego, Przykarpacki Uniwersytet Narodowy im. Wasyla Stefanyka, Wojskowa Akademia Techniczna w Warszawie, Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni. Tegoroczna edycja odbyła się we współpracy z Muzeum Lwowa i Kresów w Biniszewiczach.

Tekst: Danuta Stefanko

Program Radia CKPiDE:

Zdjęcia: Karolina Szostak