Fot. Ołeksa Butczak

W Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano-Frankiwsku, dawnym Stanisławowie, 14 maja 2023 roku otwarto wystawę „Nie tylko Mickiewicz… Wybrane pomniki i tablice pamiątkowe Stanisławowa”. Ekspozycja przedstawia przykłady pomników i tablic pamiątkowych, powstałych w Stanisławowie od początku lat 80. XIX wieku, aż do wybuchu II wojny światowej.

„Ta wystawa jest wycinkiem z historii Stanisławowa. Przedstawia zabytki, związane z Polską, które powstawały od lat 80. XIX wieku do roku 1939. Ten okres nie jest przypadkowy, dlatego że to właśnie w tym czasie można zaobserwować w Stanisławowie wzrost ilości pomników i tablic. Tutaj szczególną rolę odgrywała kultura polska i Polacy, którzy chcieli postawić pomnik ku czci Adama Mickiewicza bądź wydarzeniom takim jak bitwa pod Grunwaldem, a tablice poświęcone były między innymi księdzu Skardze czy burmistrzowi Wacławowi Chowańcowi” – powiedział Jarosław Krasnodębski, autor wystawy.

Opisane pomniki i tablice pamiątkowe stanowią integralną część polskiego dziedzictwa kulturowego, w większości utraconego na skutek zniszczeń dokonanych podczas II wojny światowej lub w okresie po jej zakończeniu. Przez lata towarzyszyły mieszkańcom miasta, opowiadały o istotnych wydarzeniach i wybranych postaciach z przeszłości. Na swój sposób były żywe i wpływały na tworzenie się świadomości i pamięci zbiorowej lokalnej społeczności. Na wystawie jest prezentowany również przegląd współczesnych pomników i tablic pamiątkowych powstałych w Iwano-Frankiwsku.

„To jest bardzo ciekawa wystawa, dlatego, że pokazuje przeszłość miasta, które było wielonarodowościowym, przypomina o tym. Jest to taka podróż w czasie, bo w większości tych pomników i tablic już nie mamy. Został nam Adam Mickiewicz, który szczęśliwie stoi na swoim miejscu, ale dzięki wystawie mieliśmy okazję trochę przespacerować się po dawnym Stanisławowie, który jednak tętnił polskością, i tych różnych pamiątek po wydarzeniach historycznych, po ludziach związanych z miastem, okazuje się, było całkiem sporo” – mówiła Marta Koperska.

Otwarcie wystawy „Nie tylko Mickiewicz… Wybrane pomniki i tablice pamiątkowe Stanisławowa” odbyło się w ramach obchodów 10-lecia działalności Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano-Frankiwsku, wspieranych przez Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej we Lwowie.

Tekst: Danuta Stefanko

Zdjęcia: Ołeksa Butczak