Forum Młodych Polaków zainicjowane przez Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano-Frankiwsku, dawnym Stanisławowie, rok rocznie jednoczy młodzież polskiego pochodzenia na całej Ukrainie. Mimo iż ze względu na pełnoskalową rosyjską inwazję niektóre osoby opuściły swoje rodzinne miejscowości, jednak nie brakuje im motywacji do działalności.
W roku 2022 na VIII Forum Młodych Polaków przyjechali liderzy środowisk polskich Kijowa, Chmielnickiego, Żytomierza, Winnicy, Zaporoża, Energodaru, Iwano-Frankiwska oraz Tłumacza. Zgodnie z tradycją pracowali nad własnymi pomysłami, czego efektem było 10 projektów, które zostały zrealizowane na Ukrainie i w Polsce. Inicjatywy te były odpowiedzią na istniejące zapotrzebowania Polaków i osób polskiego pochodzenia, którzy mieszkają na Ukrainie czy wyjechali w związku z trwającą w państwie wojną do Polski.
Światło nadziei – małe podarunki za wielkie czyny żołnierzy
Wojna nie pozostawia obojętnym nikogo, nawet osoby, które obecnie przebywają poza granicami Ukrainy. Chcąc wesprzeć i podziękować żołnierzom za ich wielki wysiłek, ofiarność i niestrudzoną pracę na rzecz zwycięstwa państwa ukraińskiego uczniowie Polskiej Sobotniej Szkoły w Kijowie wspólnie z rodzicami wyrobili ponad 200 świec okopowych potrzebnych na froncie.
Dzieci z wielkim zaangażowaniem kroili karton i wkładali go do puszek, rodzice kroili parafinę, topili w garnkach i zalewali w puszki. Projekt „Światło nadziei – małe podarunki za wielkie czyny żołnierzy” stał się swoistą terapią. Po zakończeniu inicjatywy dzieci, młodzież i dorośli, mieszkający w Domu Polonii w Pułtusku, kontynuowali robienie świec okopowych. Do pudełek z gotowymi świecami dzieci dodali swoje rysunki dla podniesienia ducha walki ukraińskich żołnierzy.
Gra terenowa „Pan Daczkowski”
Młodzi liderzy z Tłumacza zorganizowali fabularną grę terenową „Pan Daczkowski”. Jej celem było pokazanie polskich zabytków i kart historii miasta oraz integracja środowiska polskiego Tłumacza i Iwano-Frankiwska, gdyż uczestnikami inicjatywy byli mieszkańcy obu miejscowości.
Młodzież przeniosła się do XX-wiecznego Tłumacza. Zgodnie z fabułą podstępny agent odciska pieczątki na wszystkich polskich domach miasta, po czym ma nastąpić ogromny atak terrorystyczny na wszystkie te obiekty. Aby zapobiec atakowi, zawodnicy musieli odnaleźć i zniszczyć wszystkie pieczątki. W trakcie gry przeprowadzono spotkanie z badaczem historii Tłumacza.
Book Club
Cztery spotkania z polską literaturą w Bibliotece Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego dla uczestników kursów języka polskiego. Spotkania „Book Club” miały na celu zachęcenie dzieci i młodzieży do pogłębiania swoich zainteresowań książkowych, a także wzbudzenie w nich miłości czytelniczej.
Podczas spotkań uczestnicy „Book Club” czytali książki i komiksy. Dzieci i młodzież mogli w ciekawy sposób poznać literaturę polską i polepszyć swój poziom języka polskiego w trakcie omawiania przeczytanych tekstów. Spotkania sprzyjały również przełamaniu bariery językowej. Przyjazna atmosfera zachęcała uczniów do aktywnego udziału i zwiększyła wśród nich zainteresowanie językiem polskim, literaturą i kulturą.
Polak Mały
Z kolei uczestnicy VIII Forum Młodych Polaków z Chmielnickiego zorganizowali uroczyste obchody Święta Niepodległości Polski dla dzieci z kółka „Polak Mały” oraz ich rodziców. Dzieci wspólnie z dorosłymi wzięli udział w lekcji dotyczącej odzyskania przez Polskę niepodległości, obejrzeli bajkę, odśpiewali hymn narodowy „Mazurek Dąbrowskiego”, a także recytowali wiersze i rysowali Orła Białego – godło Polski.
Spotkanie miało na celu pogłębienie wiedzy o historii Polski i odnowieniu jej niepodległości, wzbudzenie wśród dzieci zainteresowania swoimi korzeniami, wzmocnienie poczucia polskiej tożsamości, a także pielęgnowanie tradycji narodowych związanych z obchodami Święta Niepodległości Polski.
Wieczór andrzejkowy
Młodzież z Iwano-Frankiwska zorganizowała wieczór andrzejkowy dla wolontariuszy i uczniów kursów języka polskiego Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego. Podczas spotkania uczestnicy poznali historię tradycji, zgodnie z którą w tym dniu można poznać swoją przyszłość. W ramach prezentacji omówiono różne wróżby, zabawy i tradycje, związane z andrzejkami.
Po części teoretycznej, dla uczestników spotkania została przygotowana gra edukacyjna, w ramach której młodzież sprawdziła otrzymaną wiedzę. Poszukując zakochaną parę, zgubioną w lesie, spotkali się z wróżką, poznali poszczególne tradycje tego wieczora, a także odczuli atmosferę tego mistycznego, a zarazem wesołego dnia. Był to również czas na rozmowy w przyjaznej atmosferze i chwilowe oderwanie się od rzeczywistości.
Od serca do serca
Jedną z inicjatyw uczestników VIII Forum Młodych Polaków był projekt charytatywny „Od serca do serca”. Stowarzyszenie Kultury Polskiej im. Św. Jana Pawła II z Zaporoża przeprowadziło spotkania i warsztaty arteterapii dla dzieci, młodzieży i ich rodziców. Uczestnicy inicjatywy – Polacy pomagający uchodźcom oraz Polacy i Ukraińcy, którzy na skutek konfliktu wojennego zmuszeni byli do opuszczenia Ukrainy – uczyli się robienia origami, a także wykonali drobne upominki.
W ramach spotkania Święty Mikołaj przekazał słodkie prezenty dla dzieci. Uczestnicy warsztatów zrobili świąteczną gwiazdkę i ozdobę na choinkę. Była to świetna okazja, aby rozweselić dzieci, pomóc im powrócić na chwilę do przedwojennej normalności, poczuć świąteczną atmosferę oraz pokazać jak wszystkich łączy magiczny okres Bożego Narodzenia.
Baby Orchestra
W ramach projektu „Baby Orchestra” w Domu Polonii w Pułtusku dla rodzin uchodźców z dziećmi polskiego pochodzenia przeprowadzono pięć zajęć muzycznych. Miały one charakter terapeutyczny i odstresowujący, a zatem pozwoliły zmniejszyć skutki traumatycznych przeżyć dzieci i młodzieży związanych z pełnoskalową rosyjską inwazją na Ukrainę. Spotkania były też ukierunkowane na otwartość i współpracę w grupie.
Dla uczestników była to okazja odkryć i rozwinąć swoje umiejętności muzyczne i poczucie rytmu. Uczestnicy projektu poznawali świat sztuki muzycznej przy pomocy nietradycyjnych instrumentów muzycznych: bum bum rurki, bum bum dzwonki oraz bum bum jajka. W wyniku projektu powstała dziecięca kapela „Baby Orchestra”, której koncert odbył się w Pułtusku na Rynku. Wykonane wówczas kolędy były swoistym wyrazem wdzięczności za pomoc i wsparcie, które Polska nieustannie okazuje Ukrainie.
Spotkania z polską literaturą
W jednej ze szkół Kijowa zorganizowano cykl lekcji i spotkań dla uczestników kółka języka polskiego. Program i materiały lekcji pozwoliły dzieciom na zapoznanie się z wybitnymi twórcami i dziełami literatury polskiej. Podczas spotkań uczniowie pogłębiali również swoją wiedzę o polskich tradycjach i kulturze, a także poznawali sylwetki wybitnych Polaków.
Uczestnicy lekcji czytali wspólnie wybrane poezje i inne utwory literackie, prowadzili analizę tych utworów, poprzez co doskonalili umiejętności językowe. W Święto Niepodległości Polski dzieci otrzymały książeczki od Muzeum Historii Polski, z których dowiedziały się o historii tego dnia. Czytając opowiadania, zapamiętywały nowe słówka. Przeprowadzono również quiz i krzyżówkę o ludziach i wydarzeniach związanych z niepodległością Polski.
Z Miry do Krosna
Chcąc pogłębić wiedzę o Świętym Mikołaju wśród Polaków i osób polskiego pochodzenia z Energodaru, zamieszkujących obecnie w Krośnie, zorganizowano świąteczne spotkanie „Z Miry do Krosna”. Jego głównym celem była integracja dzieci, stworzenie przyjaznej atmosfery i zbudowanie poczucia bezpieczeństwa.
Przeprowadzono warsztaty, na których każde dziecko wykonało ozdobę na drzwi do swojego pokoju. Dzieci uczestniczyły również w zajęciu edukacyjnym o tradycji tego święta i napisały listy do Świętego Mikołaja. Później odbyło się wspólne oglądanie filmiku od dobrego Świętego, dedykowanego specjalnie tej grupie dzieci z Energodaru. Był to czas na zanurzenie się w świąteczną atmosferę, wesołą zabawę i oczywiście prezenty.
Święty Mikołaj w Chmielnickim
Natomiast uczestnicy VIII Forum Młodych Polaków z Chmielnickiego zaprosili dzieci wspólnie z rodzicami do udziału w ciekawych konkursach oraz warsztatach robienia pysznych domków piernikowych z okazji Święta Świętego Mikołaja.
W ramach spotkania uczestnicy dowiedzieli się o tradycjach mikołajkowych w Polsce, po czym mieli okazję sprawdzić swoją wiedzę w grach interaktywnych. Nie brakowało również wspólnego śpiewania polskich i ukraińskich piosenek oraz przyjaznych rozmów przy ciepłej herbacie. Spotkanie odwiedził nawet sam Święty Mikołaj.
Zaczynając od 2015 roku, w Forum Młodych Polaków wzięło udział około 330 osób z całej Ukrainy. Efektem tego jest ponad 60 wydarzeń, organizowanych przez młodzież dla swoich lokalnych społeczności. Inicjatywa służy temu, żeby łączyć polskie organizacje działające na Ukrainie, młodzież polskiego pochodzenia, organizować różne inicjatywy, które będą pokazywały polską kulturę, tradycje, ale też rozwijały młodych liderów w różnych kierunkach, w tym też w społecznym i politycznym. Wydarzenie jest realizowane dzięki wsparciu Konsulatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej we Lwowie.
Opracowała Danuta Stefanko
Zdjęcia z archiwum CKPiDE.eu
