Dzieci uczą się języka polskiego (Fot. Iryna Samodied)
Na całym świecie 21 lutego jest obchodzony Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. Święto to zostało ustanowione przez UNESCO 17 listopada 1999 roku. Przypomina o różnorodności językowej i podkreśla znaczenie języków dla rozwoju dziedzictwa kulturowego poszczególnych narodów. Przesłaniem Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego jest ochrona języków, promowanie wielojęzyczności i podkreślanie wartości edukacji językowej.
Język jest głównym źródłem przekazywania informacji, pozwala interpretować i opisywać rzeczywistość, tłumaczyć różne wydarzenia, a co najważniejsze pomaga zachować od zapomnienia ważne przesłania moralne, kulturowe czy historyczne narodów świata. Zrozumienie człowieka i zjawisk zachodzących w otaczającej go przestrzeni dokonuje się również za pomocą języka.
Na świecie istnieje około 6-7 tysięcy żywych języków. Szacuje się, że w historii ludzkości istniało ich dwa razy tyle, z czasem jednak niektóre z nich zaczęły zanikać i stały się martwe. Obecnie do najbardziej popularnych języków należą: chiński, angielski oraz hiszpański. Natomiast jeżeli chodzi o polszczyznę, to jest uznawana za jeden z 25 największych języków na świecie, gdyż posługuje się nią ponad 50 milionów ludzi w Polsce i poza jej granicami.
Język polski wywodzi się z języka praindoeuropejskiego. Powstał z zachodniego wariantu prasłowiańskiego, z dialektu lechickiego. Najbliższej spokrewniony jest z językiem czeskim, słowackim i ukraińskim. Poza tym, na polszczyznę duży wpływ wywarły między innymi: niemiecki, włoski, francuski oraz łacina. Obok chińskiego, węgierskiego i fińskiego polski jest uznawany za jeden z najtrudniejszych do nauki języków świata. To wszystko za sprawą skomplikowanej gramatyki z mnóstwem wyjątków oraz tak zwanych „szeleszczących” liter.
Źródło: polszczyzna.pl
Polski alfabet, jak większość alfabetów krajów europejskich, powstał na bazie alfabetu łacińskiego i składa się z 32 liter. Dziewięć z nich nie znajdziemy jednak w żadnym innym alfabecie… Są to: ą, ć, ę, ł, ń ó, ś, ż, ź. Oprócz „szeleszczących” liter dodatkowym narzędziem tortur dla obcokrajowców są „dwuznaki”, czyli: cz, ch, sz, rz, dz, dż oraz dź. Zestawiane w różnych kombinacjach tworzą łamańce językowe, takie jak: „Chrząszcz brzmi w trzcinie w Szczebrzeszynie”.
O bogactwie języka polskiego świadczą liczne dzieła literackie. Język polski, mimo iż zmieniał się na przestrzeni wieków, niesie w sobie przesłanie wielu pokoleń naszych przodków, zawiera w sobie kod polskiej kultury, tradycji i historii narodu polskiego. Dla każdego Polaka ten dzień jest wyjątkową okazją do zastanowienia się nad znaczeniem języka polskiego dla wielu pokoleń Polaków, którzy w ciągu wieków pielęgnowali polszczyznę, a w różnych okresach dziejów walczyli o przetrwanie polskości. Wybitny twórca XX wieku, poeta Leopold Staff tak pisał o języku polskim w wierszu „Mowa ojczysta”:
„Bądź z serca pozdrowiona,
Ojczysta święta mowo!
Niby łańcuchem złotym
Wiąże nas twoje słowo”.
Słowa te podkreślają ogromne znaczenie, jakie odgrywa język ojczysty w kształtowaniu się tożsamości narodowej Polaków. Wskazują też, że polszczyzna łączy i pozwala trwać w jedności Rodakom na całym świecie. Można zatem stwierdzić, iż jednym z ważnych elementów współtworzących narody, składających się na tożsamość narodową każdego człowieka jest język ojczysty. Jest on również ważną cechą, która odróżnia jeden naród od drugiego.
Opracowała Danuta Stefanko