Autorzy książki (Fot. Danuta Stefanko)

W Iwano-Frankiwsku, dawnym Stanisławowie zaprezentowano książkę „Wojskowe nekropolie Stanisławowa – Iwano-Frankiwska (1809-2020)”. W Przejściu Podziemnym „Wagabundo” odbyło się spotkanie z autorami publikacji Jaremą Kwaśniukiem, Romanem Czorneńkim i Petrem Hawryłyszynem. Monografia przedstawia historie wojskowych pochówków okresu XIX-XXI wieku w mieście i najbliższych okolicach.

„Uzbierało się bardzo dużo materiałów w postaci różnych artykułów, zebranych informacji naukowych. Stwierdziliśmy, że byłoby dobrze połączyć to w książkę. Staraliśmy się zbadać historię powstania pochówków wojskowych różnych okresów, I i II wojny światowej, pochówków niemieckich i węgierskich jeńców wojennych na terenie naszego miasta, a także historię wszystkich transformacji, przeniesień, zniszczeń. To dość kłopotliwa praca, która przypomina pracę śledczego” – powiedział Jarema Kwaśniuk.

Publikacja obejmuje okres od 1809 do 2020 roku. Pierwsze znane wojskowe pochówki w dawnym Stanisławowie to dwaj żołnierze armii Księstwa Warszawskiego, którzy walczyli u boku Napoleona Bonapartego. Natomiast najnowsze pochówki to żołnierze, walczący o suwerenność i integralność terytorialną Ukrainy, uczestnicy Operacji Antyterrorystycznej oraz Operacji Sił Zjednoczonych.

Uczestnicy wydarzenia (Fot. Danuta Stefanko)

„Trzeba pamiętać o zmarłych. To, co nazywamy polityką pamięci historycznej, jest cechą cywilizacji, europejskości. Większość z tego, co opisujemy w książce, nie zachowało się, ale na podstawie archiwów, źródeł udało nam się to odtworzyć. Jest taka zasada, że im bardziej rozwinięte jest krajoznawstwo, czyli lokalna historia, tym historia jest dokładniejsza. Mniej błędów, nieporozumień czy niedomówień. Nawet jeżeli są jakieś mniej przyjemne fakty, i tak trzeba je badać. W naszej książce staraliśmy się być maksymalnie obiektywni” – mówił Petro Hawryłyszyn.

W publikacji są przedstawione zjawiska politycznego, społeczno-gospodarczego oraz kulturalnego życia Europy Środkowo-Wschodniej okresu XIX-XXI wieków oraz ich wpływ na wojskowe pochówki. Badane są wojskowe jednostki armii różnych narodów, które w historycznej retrospektywie stacjonowały na tej ziemi.

„W książce opisaliśmy nie tylko cmentarze i kto na nich pochowany, ale również wojskowe wydarzenia, walki o miasto. Doprecyzowano bardzo wiele nazw jednostek wojskowych. Jest to ciekawa książka dla wojskowej historii Iwano-Frankiwska, bo wspomniane są tu jednostki, które w ciągu XX wieku były dyslokowane na terenie naszego miasta, czy walczyły w okolicach” – powiedział Roman Czorneńki.

Książkę „Wojskowe nekropolie Stanisławowa – Iwano-Frankiwska (1809-2020)” można nabyć na stronie wydawnictwa Discursus. Jest to trzecia publikacja z serii „Ciekawa historia”. W ramach serii ukazały się książki „Stanisławów: historie odnalezione”, „Ziemia Stanisławowska: historie odnalezione” oraz „Koropiec nad Dniestrem”.

Tekst: Danuta Stefanko

Zdjęcia: Danuta Stefanko