Spotkanie z przedstawicielką mniejszości narodowej Iwano-Frankiwska (Fot. Danuta Stefanko)
Dobiegły końca wymiany młodzieżowe w ramach projektu „In Between – Neighbours Meet in the Borderlands”, które odbywały się w dniach 4-11 września 2021 roku. W inicjatywie wzięły udział osoby zainteresowane tematyką pogranicza, studenci kierunków pokrewnych do socjologii, historii czy dziennikarstwa z Polski, Ukrainy, Niemiec oraz Słowacji. Głównym zadaniem młodzieży było stworzenie podcastów opowiadających o historii i życiu mieszkańców terenów przygranicznych.
„Interesuję się szeroko pojętym Wschodem, Europą Wschodnią, ale nie tylko w wymiarze politycznym, gospodarczo-ekonomicznym, ale też zwyczajnym, ludzkim. Jako polska część polsko-ukraińskiej grupy przeprowadzaliśmy wywiady i w Polsce, i na Ukrainie. Rozmawialiśmy z bardzo różnymi ludźmi. W ten sposób chcieliśmy poznać historię regionu, to, co ludzie o nim myślą, jak o nim myślą, co czują, jak się identyfikują” – powiedziała uczestniczka projektu Aleksandra Oczkowicz, studentka studiów eurazjatyckich.
W ramach projektu „In Between” uczestnicy wzięli udział w interdyscyplinarnych warsztatach online i wykładach na temat kontekstu historycznego regionów. Uczyli się również przeprowadzania wywiadów i badań metodą oral history, podstaw fotografii, wykonywania profesjonalnych nagrań i robienia podcastów. Poza tym, młodzież, podzielona na trzy grupy dwunarodowe wzięła udział w wizytach studyjnych na pograniczu niemiecko-polskim, polsko-słowackim i polsko-ukraińskim. Wydarzenie zorganizowała Europejska Sieć Pamięć i Solidarność.
Uczestnicy wymiany młodzieżowej (Fot. Danuta Stefanko)
„Jest to projekt edukacyjny, skierowany do studentów różnych kierunków komunikacyjnych, związanych ze sztuką. Chodzi nam o to, żeby studenci spotykali się ze starszym pokoleniem ludzi, mieszkających na pograniczach i poznawali ich historię. Jesteśmy zaskoczeni i zadowoleni, młodzież jest bardzo zaangażowana w tę pracę. Jeżeli chodzi o grupę polsko-ukraińską to młodzi ludzie w błyskawicznym tempie się zintegrowali, od razu znaleźli nić porozumienia, nawiązali dialog. Nawet pomimo barier językowych, panuje tutaj pełne porozumienie, są razem i pracują razem” – mówiła Alika Świderska z Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność.
Na pograniczu polsko-ukraińskim młodzież odwiedziła teren powiatu lubaczowskiego i obwodu iwanofrankiwskiego. Motywem przewodnim wywiadów po stronie polskiej było dziedzictwo trzech religii, katolicyzmu, judaizmu i prawosławia, które współistniały w tym regionie do czasu II wojny światowej i późniejszych akcji przesiedleńczych. Natomiast po stronie ukraińskiej grupa zapoznała się z kulturą Hucułów oraz z przedstawicielami mniejszości narodowych Iwano-Frankiwska. Realizację programu grupy polsko-ukraińskiej koordynowali Muzeum Kresów w Lubaczowie oraz Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano-Frankiwsku.
„Zawsze byłam zainteresowana tematem pogranicza, ponieważ pochodzę z Galicji. Co ciekawe, jedna część mojej rodziny pochodzi z Galicji Wschodniej, a druga część – z Zachodniej. Wyrosłam w takim kontekście pogranicza i nie wiedziałam, jaka jest moja tradycja rodzinna, czy trochę polska, czy trochę ukraińska. Stwierdziłam, że galicyjska, ale czym jest Galicja? Ona jest pomiędzy tymi tradycjami. Zawsze się interesowałam tymi terenami, tradycjami, historią. W pewnym momencie zrozumiałam, że pogranicze to nie tylko Ukraina i Polska, ale też inne strony, inne kraje” – powiedziała Zofia Maciuk, uczestniczka z grupy ukraińskiej.
Podsumowanie tegorocznej edycji programu „In Between” odbędzie się na konferencji w Berlinie w dniach 22-24 września 2021 roku. Będzie to okazja na spotkanie młodzieży z Polski, Ukrainy, Niemiec i Słowacji. Wówczas zostaną też zaprezentowane wyniki badań wszystkich zespołów w formie podcastów. Powstałe nagrania zostaną również udostępnione na stronie internetowej Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność oraz na platformach Spotify i Simplecast.
Tekst: Karolina Szostak
Programy radia CKPiDE:
Zdjęcia: Liana Blicharska, Danuta Stefanko
